نه به محدودیتها و فرار از پستوی خانه؛ دو بانوی هراتی کارگاه تولید لباس افغانی را راهاندازی کردهاند
پس از بسته شدن دروازههای مکاتب و دانشگاهها به روی دختران و ممنوعیت آنان از کار و فعالیت در ادارات دولتی و موسسات خارجی، زنان و دختران شاغل بیکار و خانهنشین شدند.
در هرات اما دو بانوی جوان، پس از گذشت چندین ماه از وضع محدویتها بر کار و تحصیل دختران، تصمیم گرفتند به محدودیتها نه گفته و راه فراری از پستوی خانه برایشان پیدا کنند.
مهتاب عبداللهی و حلیمه محمدی، دو بانوی جوان در هرات، از معدود دخترانی در افغانستان هستند که به محدویتها نه گفته و برای رسیدن به استقلالیت مالی، کارگاه تولید و فروشگاه لباسهای سنتی افغانی و لباسهای هزارگی «برند لباس سنتی شیرین» را راه اندازی کردند.
این دو بانوی جوان که هر دو دانشجوی دانشگاه هرات بودند، پس از وضع محدودیتها و بسته شدن دروازههای دانشگاهها به روی دختران، به فکر راهاندازی کارگاه تولید و فروشگاه لباس شدند. آنان پس از چندماه برنامهریزی و پسانداز کردن پول، فعالیت کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین» را آغاز کردند.
خانم عبداللهی، میگوید با آنکه راهاندازی کارگاه تولید لباس سرمایهی بیشتری نیاز داشت، اما آنان با سرمایهی اندک، کارشان را شروع کردند: «هر کدام ما ۱۰ هزار افغانی داشتیم. پولهای خود را روی هم گذاشتیم و کار «برند لباس سنتی شیرین» را شروع کردیم. با آنکه با ۲۰ هزار افغانی بیش از ۳ دست لباس نمیشد تهیه کرد.»
این کارگاه تولید لباس سنتی افغانی، تنها دست مهتاب و حلیمه را نگرفت، آن دو به سرعت چند بانوی دیگری را نیز استخدام کردند تا آنان نیز بتوانند از این فرصت بهرهمند شوند و فعالیت کنند: «به جز ما دو نفر، ۷ خانم دیگر (برشکار، مهرهدوز، خیاط، عکاس، مدل، طراح و فروشنده) نیز در کنار ما مصروف کار شدهاند.»
به نظر میرسد ابن بانوان برای تلاشهایشان دورنمای قشنگ و البته بزرگتری را ترسیم کرده اند. مسوول کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین» میگوید آنان قصد دارند، کار تولید لباسشان را تبدیل به «برند» جهانی کنند: «سه ماه میشود که روی طرح یک لباس جدید کار میکنیم. این کار ترکیبی از طرح لباس سنتی و جدید است. در روزهای آینده لباس طراحی شده ما وارد بازار خواهد شد. تمرکز ما بر روی تولید لباسهای بهروز و مدلهای جدید است تا از این طریق بتوانیم کار خود را در سطح جهانی گسترش دهیم.»
بانو عبداللهی، میگوید با آنکه بیش از چندماه از راهاندازی کارگاهشان نمیگذرد، اما چندین سفارش از داخل و خارج از کشور داشته اند: «تا حالا سفارشهایی از ولایتهای کابل، هلمند، غور داشتیم، چند سفارش دیگر از کشورهای آمریکا و ایران نیز داشتیم.»
او خواهان حمایت موسسات داخلی و خارجی از زنان تجارت پیشه است: «بزرگترین مشکل ما، مشکل اقتصادی است و البته مشکل بازار. اگر دستوبال ما باز باشد و اگر بازار مناسب باشد ما میتوانیم بهتر از این، کار کنیم. طرحهای جدیدی روی لباسهای تولیدی خود پیاده کنیم.»
پیش از این نیز، شماری از زنان تجارت پیشه و کسبهکار هرات گفته بودند که حمایتهای بین المللی از زنان بشدت کاهش یافته و حمایتهای داخلی نیز بیشتر بر مردان متمرکز است تا بر زنان.
با این حال خانم عبداللهی باورمند است که محدودیتها نمیاتواند سد راه او و کار آنان شود: «محدودیتها باعث میشود که آدمها بیشتر تلاش کنند. کار و تلاش، راههای فرار از تنگدستی است و البته راههای فرار از محدودیت. درست است که دروازههای مکاتب و دانشگاهها به روی ما [دختران] بسته است، اما این باعث نمیشود که در گنج خانه بنشینیم و زانوی غم بغل کنیم.»
مسوول کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین»، خطاب به باقی دختران و زنان افغانستان میگوید: «شروع کنید، نه بگویید به محدودیتها. به هر چیزی که جلوی پیشرفت شما را میگیرد، نه بگویید. کافیست به خود باور داشته باشید، آن وقت است که میتوانید بحرانها را از سر راه خود بردارید. هیچ وقت تسلیم نشوید.»
این در حالی است که تقریبا سه سال از قدرتگیری حکومت فعلی میگذرد. طی این مدت زنان از رفتن به دانشگاهها، مکاتب، فعالیت در موسسات، ادارات و سایربخشها محروم شدند. شرایطی که نابودی هزاران آرزوی زنان و دختران افغان را به همراه داشت و آنان را مجبور ساخت دست به انتخابهایی زنند که هرگز آن را تصور نمیکردند. با گذشت نزدیک به سال اما هیچ بهبودی در وضعیت حقوقی زنان و برداشته شدن محدودیتها ایجاد نشده است.
گزارشگر: سینا