بوی بد دهان که به آن هالیتوز نیز گفته می‌شود، می‌تواند خجالت‌آور باشد و در برخی موارد حتی ممکن است باعث اضطراب شود. جای تعجب نیست که قفسه‌های فروشگاه‌ها مملو از آدامس نعناع، دهان شویه و سایر محصولات برای مبارزه با بوی بد دهان هستند. اما بسیاری از این محصولات تنها اقدامات کوتاه مدت هستند. به این دلیل است که آن‌ها به علت مشکل رسیدگی نمی‌کنند.
برخی از غذاها، شرایط سلامتی و عادات از جمله دلایل بوی بد دهان هستند. در بسیاری از موارد، با تمیز نگه داشتن دهان و دندان‌های خود می‌توانید بوی بد دهان را بهتر کنید. اگر خودتان نمی‌توانید بوی بد دهان را حل کنید، به دندانپزشک یا یک متخصص مراجعه کنید تا مطمئن شوید که یک بیماری جدی‌تر باعث ایجاد آن نمی‌شود.
هالیتوز چیست؟
هالیتوزیس یک مشکل بهداشت دهان و دندان است که علامت اصلی آن بوی بد دهان است. در بیشتر موارد، یافتن علت بوی بد دهان اولین قدم برای درمان این بیماری قابل پیشگیری است.
چه چیزی باعث بوی بد دهان می‌شود؟
دلایل زیادی برای بوی بد دهان وجود دارد، همانطور که منابع باکتریایی زیادی در دهان وجود دارد. هالیتوز ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- غذاهای خاص: چیزهایی که می‌خورید با سلامت دهان و دندان شما از جمله تنفس شما مرتبط است. اقلامی مانند سیر و پیاز یا هر ماده غذایی جذب جریان خون می‌شود. تا زمانی که آن غذا از بدن خارج نشود، این پتانسیل را دارد که بر تنفس شما تأثیر بگذارد.
- مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان ضعیف: بدون مسواک زدن و نخ دندان کشیدن صحیح و منظم و معاینات روتین دندان، غذا در دهان باقی می‌ماند. دهان محل رشد باکتری هاست. غذایی که روی دندان‌ها، لثه‌ها و زبان جمع می‌شود، ممکن است پوسیده شود. که باعث ایجاد بو و طعم نامطبوع در دهان می‌شود.
- تمیز کردن نامناسب دندان مصنوعی: پروتزهایی که به درستی تمیز نمی‌شوند ممکن است باکتری‌ها، قارچ‌ها و ذرات باقی مانده غذا را جمع آوری کنند که باعث بوی بد دهان می‌شود.
- باکتری‌های ایجاد کننده بو روی زبان: برخی از باکتری‌ها در پشت زبان می‌توانند با اسیدهای آمینه موجود در غذاها تعامل داشته و ترکیبات گوگردی بدبو تولید کنند.
- بیماری پریودنتال: یکی از علائم اصلی این بیماری لثه، بوی بد دهان، و طعم نامطبوع در دهان است. این وضعیت نیاز به مراقبت فوری توسط متخصص بهداشت دهان و دندان دارد.
- خشکی دهان: این وضعیت اغلب یک بخش کلیدی از هالیتوزیس است. هنگامی که تولید بزاق کاهش می‌یابد، دهان نمی‌تواند خود را تمیز کند و مواد زائد و ذرات باقی مانده از غذا را حذف کند. خشکی دهان ممکن است در اثر برخی داروها، اختلال غدد بزاقی، یا تنفس همیشه از دهان به جای بینی ایجاد شود.
- آـآآب ریزش از عقب بینی: این حالت به دلیل مخاط بیش از حد اتفاق می‌افتد، و به وضعیتی گفته می‌شود که در آن ترشحات مخاطی از بینی به پشت گلو می‌رود (و بلعیده می‌شود). این به طور مستقیم روی تنفس تاثیر می‌گذارد، چون این ترشحات یک منبع غذایی عالی برای باکتری‌ها و در نتیجه انتشاز گازهای بد بو هستند. گذشته از ارتباط خلط پشت حلق و بوی بد دهان، این اتفاق عارضه‌های دیگری از جمله سرفه، گلودرد، آبریزش و گرفتگی بینی هم دارد.
- محصولات تنباکو: محصولات تنباکو مانند سیگار، سیگار برگ، تنباکوی بدون دود و سایر موارد دندان ها را لکه دار می‌کنند و بدن را در معرض خطر بیماری‌های زیادی قرار می‌دهند. و به ایجاد بوی بد دهان نیز کمک می‌کنند. مصرف کنندگان دخانیات نیز در معرض خطر بیشتری برای موارد زیر هستند:
- بیماری پریودنتال
- از دست دادن توانایی چشایی
- لثه‌های تحریک شده
- سرطان دهان
در بعضی موارد مشکلاتی در وضعیت سلامتی دهان ممکن است نشانه یکی از شرایط زیر باشد. برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید:
- یک عفونت تنفسی
- عفونت بینی، نای یا ریه‌ها
- برونشیت مزمن
- سینوزیت مزمن
- دیابت
- یک اختلال گوارشی
- یک اختلال کبدی یا کلیوی
علائم هالیتوز چیست؟
علامت اصلی بوی بد دهان، بوی بد دهان است که فراتر از حد قابل قبول اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. این بو می‌تواند در صبح یا بعد از سیگار کشیدن، نوشیدن قهوه یا خوردن برخی غذاها مانند سیر بدتر شود. ویژگی‌های هالیتوز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- یک پوشش سفید روی زبان به خصوص در پشت زبان
- دهان خشک
- بوی بد دهان صبحگاهی و سوزش زبان
- بزاق غلیظ و نیاز دائمی به پاکسازی گلو
- طعم ترش و تلخ فلزی در دهان
ابتلا به هالیتوزیس می‌تواند تاثیر زیادی بر روی فرد داشته باشد. به دلیل بوی بد دهان، افراد دیگر ممکن است عقب بروند یا سر خود را برگردانند. این می‌تواند باعث از دست دادن اعتماد به نفس و عزت نفس در فرد شود.
هالیتوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟
دندانپزشکان اغلب هالیتوز را تشخیص می‌دهند. تشخیص بر اساس شرح حال و بوی دهان فرد در طول معاینه دندان است. کل دهان بررسی می‌شود تا علتی مانند عفونت پیدا شود، اگر دندانپزشک نتواند علت را پیدا کند، شما را به یک متخصص مناسب ارجاع می‌دهد.
بوی بد دهان درمان دارد؟
درمان بستگی به این دارد که چه چیزی باعث ایجاد مشکل شده است. اجتناب از کم آبی بدن و رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بسیار مهم است. برخی از دهان شویه‌ها، قرص‌ها و خمیردندان‌ها می‌توانند به مبارزه با بوی بد دهان کمک کنند.
درمان مشکلات پزشکی اساسی مانند عفونت سینوس‌ها یا بیماری کلیوی نیز می‌تواند به بهبود بوی بد نفس کمک کند. در صورتی که خشکی دهان باعث ایجاد بو و مشکل هالیتوز شود، دندانپزشک ممکن است توصیه کند آب زیادی بنوشید و یا از داروها و موادی که ترشح بزاق را افزایش می‌دهند، استفاده کنید.
چگونه می‌توانم از بوی بد دهان جلوگیری کنم؟
- حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- زبان، گونه‌ها و سقف دهان خود را مسواک بزنید. بیشتر باکتری‌های بوی بد دهان، روی زبان زندگی می‌کنند. بنابراین، مسواک زدن یا خراش دادن زبان می‌تواند تفاوت زیادی در تنفس شما ایجاد کند.
- اگر دندان مصنوعی دارید، آن‌ها را شب بیرون بیاورید و قبل از قرار دادن دوباره در دهان، آن‌ها را کاملا تمیز کنید.
- قبل از استفاده از اسپری‌ها یا قرص‌های خوشبو کننده با دندانپزشک خود صحبت کنید. برخی فقط برای مدت کوتاهی بو را پنهان می‌کنند.
- اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. دهان شما بوی بهتری خواهد داشت و در کل بدن سالم تری خواهید داشت.
- با خوردن غذاهای سالمی که باعث جویدن می‌شوند، بزاق خود را روان نگه دارید. زردک و سیب به بزاق زیادی نیاز دارند. همچنین می‌توانید آدامس‌های بدون قند بجوید یا آب نبات‌های بدون قند بمکید. اگر هنوز بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان خود ندارید، ممکن است دندانپزشک بزاق مصنوعی را به شما پیشنهاد دهد.
- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. معاینات منظم می‌تواند مشکلاتی مانند بیماری لثه، عفونت و خشکی دهان را پیدا کند.
نویسنده: داکتر معصومه پارسا
